SEKTÖREL BAKIŞ;
(Gaziantep Matbaacıların Sesi Dergisi - Eylül 2007 sayısı)
Hepimiz çok iyi biliyoruz ki, Gaziantep Güneydoğu Anadolu Bölgesinin giriş kapısıdır. Gaziantep'te matbaacılık diğer sanayi kollarına paralel olarak gelişemedi. Hangi sektör olursa olsun, o sektörün gelişmesini sağlayan en önemli iki faktör, mesleki oda oluşumu ve site yapılanmasıdır. Bir de buna eski babadan kalma gelenekleri aşıp, çağdaş bilgi ve teknolojiyi yakalamayı ekleyebiliriz. İlimizde matbaacılar arasında bilinçsiz bir rekabet var. Bu rekabet sadece fiyatların aşağı çekilmesi yarışı. Aslında rekabet zamanda ve kalitede olmalıdır. Günümüzde matbaacılık, fotoğrafı kağıt üzerinde çoğaltamak değildir. Baskı öncesi ve baskı sonrası aşamaların da doğru yapılması gerekir. İyi bir baskı grafikle başlar. Doğru malzeme seçimi ve baskı öncesi hazırlıklarla devam eder. Baskı sonrası aşamaların da eksiksiz yerine getirilmesi gerekir. (Kırım, katlama ,dikiş, selofan, lak , gofraj, ciltleme vs.) Bu gün baskı aşamasındaki sorunları her geçen gün daha rahat çözebiliyoruz. Günümüzde film yerine CTP uygulaması, rötuşsuz bir çalışma, prova ve baskı kolaylığı getirerek kaliteyi çok artırdı. Gaziantep'te baskı sonrası işlemlerde büyük sorunlar yaşıyoruz. Selofanlama olayı gelişmeden yerini kısmi lak'a bıraktı. Laklamanın çeşitlerini henüz kentimiz de uygulayamıyoruz. Esnafımız kaliteyi, ustasından gördüğü gibi, gözleriyle kontrol ediyor. Halbuki detayları ve ayrıntıları ancak teknolojik ölçüm ve kontrol cihazlarıyla görebiliriz. Bence kalite ince detaylarda saklıdır. Çoğumuz bu cihazları bilmiyor ve kullanmıyoruz. Artık genel amaçlı makinelerden çok özel amaçlı makinelere yönelmeliyiz. Bu tür yatırımlar esnafımızı kendi şehrimizin ve bölgemizin dışına taşır. Gaziantep'te matbaa sektörü genellikle orta ölçekli ağırlıktadır. Büyük matbaa diyebileceklerimizin sayısı bir elin parmakları kadar azdır ve bunların da ortalama 10 yıllık bir geçmişleri vardır. Bu demektir ki Gaziantep, matbaa sektörünü çok gerilerden takip ediyor ve zamanı henüz yakalayamamıştır. Gaziantep'te matbaa, sayısal olarak çok olmasına rağmen, kapasite olarak çok azdır. Uzun bir tecrübe, büyük bir sermaye, ve yüksek bir bilgi isteyen matbaacılık bu gün Gaziantep'te layık olduğu yere ulaşamamıştır. Bir Gestetner bir giyotin matbaa demek değildir. Yatırımlar fizibiliteye dayanmıyor, piyasanın ihtiyacı olan ekipmanlar getirilmiyor. Meslekte branşlaşma yok, herkes her işi yapmaya çalışıyor. Tabiyatıyla istenilen kaliteyi yakalamak mümkün olmuyor. Yeni ve pahalı teknolojiyi takip etmek bireysel sermayenin gücünü çok aşıyor. Leasing yaparak büyümek biliç ve cesaret işi. Bunu yaparken mevcut iş kapasitemizi ve öz kaynaklarımızı öncelikle dikkate almak zorundayız.
Anadolu da matbaacılık sektörünün canlanması, genel piyasa hareketlerine bağlıdır. Üretimin artması matbaa sektörünü de canlandırır. Bu gün iç piyasada çok hareketsiz bir yapı var. Hangi sektörde olursa olsun, yurt dışına mal ve hizmet satan kuruluşların adımları daima büyüktür. Bunlar daha çabuk ilerlerler. Sektörümüzde geleneksel bir alışkanlık var. Büyümek için sadece makinelere yatırım yapmayı düşünürüz. Yetişmiş insana ve yetiştirmeyi düşündüğümüz insanlara yatırım yapmayı kayıp sayıyoruz. Haftada 3-4 saatlik bir fedakarlık yapıp, çıraklarımızı eğitim kurslarına göndermiyoruz. Halen, usta-çırak ilişkilerimiz devam ediyor. Oysa bizi çağa taşıyacak hareket yetişmiş insa faktörüdür. Şehrimizde bir meslek okulu var. Bu bizim için büyük bir şans, ancak okulun yeterli makine ve ekipmanlara sahip olmadığını bilyorum ve çocuklarımızın da yeterli tatbiki bilgileri aldıklarını sanmıyorum. Sektörümüzde çok büyük, yetişmiş eleman sıkıntısı var. Meslek okulumuz her sene 25-30 öğrenci mezun ediyor. Ne var ki; bunların ancak 5-6 tanesi bizim sektöre katılıyor. Belki iyi yetişmediklerinden, belkide kırsal kesimden gelmenin eksiklikleriyle kendi köyüne veya baba mesleğine dönüyor. Bu arada reklam ajansları bizim mesleğin artık bir parçası oludu. Müşteri ilişkilerini ajanslar çok iyi götürüyorlar. Matbacıdan az çalışıp, matbaacıdan çok kazanıyorlar. Üstelik ne riskleri ne de büyük yatırım yapma ihtiyaçları var. Bunun yanında birde matbaa pazarlamacıları var. Matbaalardan bağımsız çalışan pazarlamacılar genelde hep sorun yaratıyor. Orta ölçekli bir matbaanın kendi bünyesinde mutlaka bir pazarlama elamanı olmalıdır. Gaziantep matbaacılarının önemli bir problemi de aradığı malzemeyi ve kaliteyi her zaman bulamayışlarıdır. Bunu telafi etmek için sürekli stoklu çalışmak zoruna kalınmaktadır. Bu da küçük işletmeler için gerçekten biraz zordur.
Gaziantep matbaacıları olarak en önemli eksiklerimizden biri de toplu bir meslek sitemizin bu güne kadar olmayışıdır. Esnafımız şehrin içinde çok zor koşularda, ve çok dar alanlarda çalışıyorlar. Ama şimdi Kooperatifimiz kuruldu, umarım çok yakın bir gelecekte sitemize kavuşuruz. O zaman yatırımlarımız daha da hızlanır, sektörümüz daha da güçlenir. Ve böylece kollektif işbirliği artarak branşlaşma kazanılır. Doğal olarak her matbaa büyümek ister. Ama içi doldurulmamış bir büyüme kısa zamanda işletmeyi bitirir. Mevcut durumlarını taşıyamayan işletmeler ya küçülüp, ya da bir yenilik yapmalıdırlar. Burada önemli olan bilinçsiz büyümek değil verimli çalışmaktır.
Ben Türkiye genelinde, bu sektörde geri kaldığımızı düşünsem de; aradaki mesafeyi kısa bir zamanda kapatacağımıza inanıyorum. Son senelerde sektörümüzde genel bir canlanma oldu. Bu canlanma meslektaşlarımızın yurt içi ve yurt dışı fuarlara katılmalarıyla başladı. Ayrıca sektör yayınlarının özellikle MATBAA HABER ve MATBAACININ SESİ dergisinin Gaziantep'e gelmesi önemli bir aşama başlattı. Esnafımız nerede ne var öğrendi. Güncel gelişmeleri buradan takibe başladı. Bunun en son ve en güzel örneklerinden biri de bugün Gaziantep Matbaacılık Fuarının açılışıdır. Ümit ediyorum ki; bu fuarla birlikte Gaziantep matbaacılık sektörü yeniden doğacak, 2-3 yıl sonra kendi meslek sitesine kavuşmasıyla, emasllerinin önüne geçecektir. Gaziantep buna layıktır ve başaracaktır.
AbdullahSoylag
İncilipınar Mah. 57. Sokak No. 28/A (Atlas İşhanı Arkası) GAZİANTEP
Tel: 0.342.232 32 98